Provencaalse uiensoep met kaascroutons

Vorige week waren we uit eten en stond er op de menukaart:
'Soupe à l'oignon Provenҫale gratinée'.
Dat klinkt toch een stuk lekkerder dan Franse uiensoep...
Ik zie dan zo'n mooie soepkop voor me in een bistro in Parijs op een herfstdag.
Je kan het heel romantisch maken, maar het blijft uiensoep. Uiensoep bestel ik nooit als ik uit eten ga, dat kun je net zo goed zelf maken.

Dit recept heb ik een keer tijdens m'n studententijd gekregen en sindsdien maak ik uiensoep op deze manier.
Het geheim is dat je de uien eerst rustig in boter en bruine suiker bruin laat worden.
De port (rode wijn kan ook) is er heerlijk bij, er moet genoeg knoflook en tijm in en aan het einde flink wat zwarte peper.
Ik snijd de uien altijd in halve ringen, dat eet het lekkerst.

In de klassieke Franse uiensoep ligt een stukje stokbrood, waar veel geraspte kaas over gestrooid wordt. De soepkom wordt dan met soep en brood nog een paar minuten in de hete oven of onder de grill gezet, zodat de kaas mooi krokant wordt, en de soepkop gloeiend heet!
Wat onhandig als je de soep lekker op de bank voor de tv wilt opeten. Dan zit je daar met een handdoek om die kom.
En dan dat stukje brood met de kaas. Bijna het lekkerste van de soep; bovenop krokant en de onderkant is lekker zacht. Hoe eet je dat op een normale manier... Je kunt het brood niet makkelijk met je lepel in stukken krijgen, ik knoei altijd. 
Het komt er bij mij vaak op neer dat ik eerst het hele broodje uit de soep vis, iets laat afkoelen op m'n lepel en dan in een keer opeet, voordat ik aan de uiensoep begin.
Dat kan anders, toch?

Ja. Snijd van een (oud) stuk boerenbrood grove blokken en maak zelf kaascroutons.
In de vriezer heb ik altijd een paar dikke plakken (desem)brood liggen dat ik voor bruschetta of croutons gebruik.
Het brood rooster je apart in de oven. Je kunt het daarna ook nog inwrijven met een half teentje knoflook. Bestrooi de stukken brood met kaas en bak nogmaals in de oven.
Deze kaascroutons kun je evt. al eerder maken en in een apart schaaltje bij de soep serveren.

Nu kun je afwisselend een hap van je soep nemen en een stuk kaascrouton eten, óf tegelijk! Het eet makkelijker en ik vind het ook lekkerder.
Maak grove kaascroutons, dat ziet er wat robuuster uit.

Ingrediënten, voor ongeveer 6 personen
6 grote uien (ongeveer 1 kilo)
50 gram roomboter
1 eetl bruine basterdsuiker
2 eetl bloem
4 eetl port of rode wijn
2 liter runderbouillon
3 teentjes knoflook
2 takjes tijm
1 takje rozemarijn, fijngesneden
2 takjes peterselie, fijngesneden
1 laurierblaadje
zwarte peper en zeezout uit de molen

2 sneetjes boerenbrood in grote blokjes gesneden
5 eetl geraspte gruyère, oude kaas of Parmezaanse kaas
1 eetl olijfolie
zeezout

Bereiding
Snijd de uien in dunne halve ringen. Smelt de boter in een soeppan en voeg de uien en de bruine suiker toe. Laat op laag vuur ongeveer 15-20 minuten zacht fruiten tot de uien zacht en lichtbruin zijn.
Voeg de bloem toe, roer goed en laat een minuut meebakken.
Doe de port of rode wijn erdoor, laat iets verdampen en voeg dan de runderbouillon toe. 
Doe de knoflook, tijm, rozemarijn, peterselie en laurier in de pan en laat ongeveer 20 minuten zacht koken (langer kan ook). Breng op smaak met zout en veel zwarte peper. 

Maak ondertussen de kaascroutons.
Snijd van een stuk boerenbrood (nu pain de campagne van zuurdesem) twee dikke plakken en snijd deze in grove blokjes.
Leg ze op een bakplaat bedekt met bakpapier.
Druppel de olijfolie erover, strooi het zout erover en hussel de broodblokjes.
Zet de bakplaat 5 minuten in een oven op 200 graden tot de het brood knapperig is.
Haal de bakplaat uit de oven, verdeel de geraspte kaas over de croutons en zet ze weer in de oven. Bak een paar minuten in de oven tot de kaas gesmolten is en goudbruin aan de randen.
Zet evt. de grill even aan om dit te versnellen.

Verdeel de uiensoep over kommen of borden en strooi de kaascroutons erover.
Strooi er evt. nog wat extra tijm over.